Özellikle 2. Dünya Savaşı ile birlikte başlayan, ülkeler arasındaki teknoloji yarışı, ulusları öncelikle orta oğretim çağından itibaren yeni öğretim programları saptamaya yöneltmiştir. Türkiye de 1950'li yıllardan beri oluşmaya başlayan bu düşünce 5-15 Şubat 1962 tarihinde toplanan 7. Milli Eğitim Şurası'nda, zamanın Milli Eğitim Bakanı tarafından açış konuşmasında ilk defa resmen ifade edilmiştir. Bakan Hilmi İncesulu zaman zaman alkışlarla kesilen konuşmasında : " Üstün istidatlı öğrencileri kabul edecek parasız yatılı yeni bir ilim lisesi açılmasını uygun bulurum. Bu lise ileriki ilim kadrolarımız için personel hazırlayacaktır." diyerek kürsüden inerken duygulanan dinleyiciler hep bir ağızdan "Dağ başını duman almış ..." marşını söylemişlerdir.

    Bundan sonra sırasıyla 3 Nisan 1962 gün ve 675 sayılı Milli Eğitim Bakanlığı emriyle " Fen Lisesi açılması konusu inceleme komisyonu" kurulmuştur. Bu komisyon 21.5.1962'de Bakanlığa sunulan raporunda Fen Lisesi kurulmasını gerektiren nedenleri şöyle sıralamıştır:
a- Her ülkenin en değerli serveti insan kaynaklarıdır. Bunun en onemli unsuru ise üstün kabiliyetli kişilerdir.
b- Çağdaş düzeye gelme çabasındaki Türkiye'nin üstün yetenekli önder kişilere büyük ihtiyacı vardır.
c- Türkiye'de en çok ihmal edilen öğrenci grubu üstün kabiliyetli olanlardır. Bu gruba hitap edecek öğretim programları geliştirilememiştir. Bu raporda Fen Lisesi kurulması ile fen sahasında üstün kabiliyet gösteren çocukların eğitilmesi için özel fırsatlar doğacak, Türkiye'de endüstri ve yüksek öğrenim için araştırmacılar yetiştirilmesi sağlanmış olacaktır.

     Bu raporun ışığı altında konu Milli Eğitim Bakanlığı'nın değişik kademe ve komisyonlarında tartışılmıştır. Sonuçta 1963 yılı başlarında Fen Lisesi fikri dörtlü proje olarak ele alınmıştır. Bu projeye Milli Eğitim Bakanlığı, Ford Vakfı, ODTU ve AID (Milletlerarası Kalkınma Teşkilatı) katılmıştır. Hazırlanan programa göre Fen Lisesi projesinin Ankara'daki üniversiteler ve ABD'de Florida State Üniversitesi tarafından ortaklaşa yürütülmesi öngörülmüştür. Proje 23 Ekim 1963'te fiili olarak başlamıştır.

     Fen Lisesi kuruluş amaçları da söyle belirlenmiştir:
a- Türkiye'deki fen alanında üstün yetenekleri saptanmış çocukların bu yeteneklerini geliştirmek, zekalarını inkişaf ettirmek,
b- Türkiye'de yüksek öğrenim ve endüstriye gerekli olan araştırmacı elemanların yetiştirilmesine kaynaklık etmek,
c- Ülke düzeyinde gereği duyulan fen eğitiminin geliştirilmesi için laboratuvar rolü oynayan fen eğitim, araştırma ve geliştirme merkezi olmak.

     Böylece ; Türkiye'de Fen Lisesi kurulması fikri proje olarak ele alındıktan sonra, Milli Eğitim Bakanlığı'nda "Fen Lisesi Projesi Danışma Kurulu" kurulup 1963 yılında faaliyete başlamıştır. Bu kurul, altısı Ankara Üniversitesi Fen Fakultesi, dördü ODTU'den on üniversite öğretim üyesi seçerek projeye bilimsel yönden katkılarını sağlamışlardır.

     Danışma kurulu ayrıca FL'de matematik, kimya, fizik ve biyoloji derslerini okutacak 30 öğretmen seçmiş, daha sonra sınavlarla diğer öğretmenler belirlenmiştir. Seçilen fen dersleri öğretmenleri özel eğitimlere tabi tutulmuş, Amerika'ya gönderilerek branşlarındaki gelişmeleri tetkik ve takip etmişler, ders programları hazırlamışlardır.
     Öğretmenlerin seçimi ve yetiştirilmelerinin yanısıra FL binalarının ilk üniteleri tamamlanmış, lab. malzemeleri ve diğer araç gereçler temin edilmiş, 1964 yılı sonbaharında okul faaliyete geçecek duruma gelmiştir.
     MEB Test ve Araştırma Bürosu'nun yaptığı iki dereceli bir sınavla 96 öğrenci seçilmiş ve 1964 Ekim ayında Fen Lisesi eğitim ve öğretim faaliyetine başlamıştır. FL Projesi 1967 yılına kadar Türk bilim adamları ve eğitimcilerden oluşan "Fen Lisesi Yönetim ve Danışma Kurulu" adında bir komisyon tarafından yürütülmüş, o tarihten sonra MEB'na bırakılmıştır.

Bu yazı için İzzet Pembeci'ye teşekkürler...

Bu metin Ankara Fen Lisesi Web Sitesi'nden alınmıştır.